Grosz czynszowy (Cristo della moneta) – obraz renesansowego włoskiego malarza Tycjana według XVII/XVIII w

Grosz czynszowy (Cristo della moneta) – obraz renesansowego włoskiego malarza Tycjana według XVII/XVIII w

Obraz został namalowany dla księcia Alfonsa I d’Este[1]. Początkowo znajdował się w zamku w Ferrarze. Obecnie znajduje się w Gemäldegalerie w Dreźnie.

Obraz dotyczy nowotestamentowego motywu opowiadającego o próbie znalezienia winy i słabych stron w nauczaniu Jezusa przez faryzeuszy. Historia został opowiedziane we wszystkich ewangeliach synoptycznych. Mateusz Ewangelista opisuje dwie historie związane z groszem czynszowym. Pierwsza związana jest z Piotrem Apostołem. Pragnął on uzyskać informacje czy i w jakiej formie ma zapłacić podatek świątynny. Jezus nakazał mu złowić rybę w której znajdzie monetę potrzebną do uiszczenia podatku. Wątek ten uchwycił m.in. w swoim dziele włoski malarz Masaccio pt. Grosz czynszowy.

Druga historia związana jest z faryzeuszami, którzy pragnęli dowiedzieć się co Jezus myśli o podatkach. Wówczas nakazał oddzielić życie materialne od życia duchowego wypowiadając zdanie bez zmian cytowane we wszystkich ewangeliach:

Oddajcie więc cezarowi to , co należy do Cezara a Bogu to co należy do Boga[2].

Interpretacja obrazu

Tycjan w mistrzowski sposób pogłębił charakterystykę psychologiczną postaci. W kontrastujący sposób ujął dwa różne charaktery: Chrystusa i faryzeusza. Ich bliskość jest uderzająca. Jezus został ujęty z przodu, faryzeusz widoczny jest w półpostaci. Pierwszym kontrastem są twarze postaci. Chrystus ma miękką jasną twarz, jego spojrzenie jest przenikliwe. Twarz faryzeusza jest brzydka niemal o karykaturalna, ujęta w ciemnej tonacji. Drugim kontrastem są widoczne na pierwszym planie dłonie. Ręce Chrystusa są białe, gładkie delikatne palce wskazują na monetę trzymaną w ciemnej żylastej, powykrzywianej dłoni faryzeusza. Również barwy użyte przez Tycjana kontrastują za sobą faryzeusz ma na sobie białą szatę a Jezus czerwoną suknię i niebieski płaszcz. Czerwień na Chrystusie przechodzi w złotawe tony rozlewające się po całym obrazie.

Według jednej z interpretacji obraz powstał pod wpływem Ostatniej wieczerzy Leonarda.

Bibliografia
R. Bergerhoff, Tycjan, Warszawa: Arkady, 1979.HPS, 2007, ISBN 978-83-60688-47-2.
W. Mole, Tycjan, Warszawa: Arkady, 1958.
Przypisy
Giorgio Vasari Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów wyd. PIW Kraków 1980 s.554
Mt.22,21

Technika: olej płótno,

Stan: bardzo dobry,

Sygnatura:  na koszuli faryzeusza jest napis zapewne podpis artysty, orginalnie powinien tam być wzór tasiemki, obraz namalowany według Tycjana, znakomita i bardzo stara kopia

Wymiary: płótno 58 cm na 72 cm, z ramą to około 90 cm  na 105 cm

Proweniencja:  kolekcja prywatna

Do każdego przedmiotu Galeria wystawia certyfikat.